Η εθνική μας τσάρκα στα άνθη του κακού

«Η πολιτική δεν απαιτεί να λες την αλήθεια αλλά να γίνεσαι πιστευτός.»

   Η παραπάνω φράση, διατυπωμένη από τον Μακιαβέλι στις αρχές του 16^ου αιώνα, αποτελεί ένα από τα διαχρονικά αξιώματα της πολιτικής.

   Ένα γρήγορο φλας-μπακ αρκεί για να ανασύρουμε από τη μνήμη –ή τη λήθη;– ορισμένες ‘‘χτυπητές’’ προγραμματικές εξαγγελίες οι οποίες, μολονότι ουδέποτε ελέγχθηκαν ως προς την αλήθεια των προθέσεων ή την –πολυδιαφημιζόμενη σήμερα– φερεγγυότητα/καταλληλότητα των προσώπων που κλήθηκαν να τις υλοποιήσουν, έγιναν αρκούντως πιστευτές κι ελπιδοφόρες. Και ακολούθως, στην πράξη, διαψεύστηκαν παταγωδώς. Κάθε νεότευκτη κυβέρνηση παρουσίαζε στην προγραμματική της διακήρυξη ένα ‘‘υπερήφανο μπουκέτο’’ των βασικότερων κοινοτοπιών που είθισται να προσφέρεται μετά πολλών ευχολογίων σε τέτοιες περιπτώσεις. Η μοίρα του ‘‘μπουκέτου’’ ήταν να μαραθεί προτού καλά-καλά ανθίσει, παρά τις αισιόδοξες διαβεβαιώσεις περί γενικότερης… ‘‘ανθοφορίας’’.

   Έτσι είχαμε ως τώρα ‘‘άνθη και άνθη’’. ‘‘Διαλιέχτε τι θέτε’’, που λεν και στις λαϊκές:  την ανασύσταση/εκσυγχρονισμό/επανίδρυση(!) του Κράτους, την πάταξη/μηδενική ανοχή/πόλεμο εναντίον της διαφθοράς, την αποτελεσματικότερη/λειτουργικότερη/ακομμάτιστη δημόσια διοίκηση, την καταπολέμηση/περιστολή μετά ψήφισης αυστηρού νομοθετικού πλαισίου των διαπλοκής/διασπάθισης δημοσίου χρήματος/σκανδάλων, τον περιορισμό/τερματισμό/υπέρβαση των γραφειοκρατίας/αναξιοκρατίας/κομματικού κράτους, την αναδιάρθρωση/εξυγίανση/ορθή λειτουργία των θεσμών/φορέων του Δημοσίου/κρατικών μηχανισμών.

   Γενικά, πήζαμε στα λέλουδα ενός πολύφερνου γάμου με την Ελπίδα, και απομέναμε στο τέλος με τη χαμηλή βλάστηση μιας άγονης Ελλάδας.               

   Όλα τα παραπάνω ήταν πάντοτε διανθισμένα με παχιές και άτεγκτες ‘‘κόκκινες γραμμές’’ σε ζητήματα ηθικής φύσεως, με σινιέ τσαμπουκάδες που θα ‘‘έκοβαν το χέρι σ’ όποιον άπλωνε το χέρι του στο βάζο με το μέλι’’,  γλαφυρές διατυπώσεις του τύπου: «σηκώνουμε τα μανίκια», «σεμνά και ταπεινά», «κυβέρνηση όλων των Ελλήνων», και την απαραίτητη φιλοφρόνηση: «πρώτα ο πολίτης»…

   Η προγραμματική διακήρυξη της νέας τρικομματικής κυβέρνησης, που φέρει μάλιστα τη μετωνυμία ‘‘οδικός χάρτης’’, είναι δυστυχώς ρετρό. Συμπυκνώνει εντός της, με την απαραίτητη για τις ώρες έκφανση σοβαρότητας και ρεαλισμού, τις άυλες επιθυμίες της κυβέρνησης και όχι απτές δεσμεύσεις. Είναι μια ευκταία περίληψη μελλοντικής καλής λειτουργίας και όχι ένα χρηστικό κυβερνητικό manual. Είναι θεωρητική και όχι εφαρμοσμένη πολιτική. Και ως εκ τούτου, ούτε αυτή δε χρειάζεται να γίνει πιστευτή. Τουλάχιστον όχι προτού αποδώσει υπέρ του κοινωνικού συμφέροντος. Ακολούθως, δε χρειάζεται ούτε να γεννά προσδοκίες. Γιατί είναι απλά, όπως διατείνεται, ένας οδικός χάρτης. Και οι χάρτες απλά περιγράφουν τη διαδρομή, δεν εγγυώνται τη διεξαγωγή του ταξιδιού.

   Άσε που, αν οι χάρτες δεν έχουν επικαιροποιηθεί και είναι ολίγον τι ρετρό, κινδυνεύεις εκεί που περίμενες ανοιχτωσιά και γκάζια, να βρεθείς εμπρός σε καρόδρομους. Και τότε η εθνική μας τσάρκα, λέμε τώρα, μπορεί να μεταβληθεί σε… μπουρδελότσαρκα. Αλλά είναι ακόμα νωρίς να μιλήσουμε για ‘‘εκπόρνευση’’ των ζωών μας. Πρέπει να έχουν προηγηθεί πολλοί… ‘‘προστάτες’’.

Ή μήπως κάποιοι είναι ήδη στις θέσεις τους;                 

ΥΓ1. Μπορεί να είναι αρκετά πρόωρος ή βιαστικός από μέρους μου ο σκεπτικισμός για τη νέα κυβέρνηση. Ποιος ξέρει, ίσως πάσχω από έμφυτη προκατάληψη. Ίσως πάλι είμαι πεσιμιστής ή/και ηττοπαθής ως προς ακόμα μία εθνική προσπάθεια διάσωσης. Και οπωσδήποτε, αν ισχύει η θεωρία του χάους και το πέταγμα μιας πεταλούδας στο Πεκίνο μπορεί να προκαλέσει σεισμό στην Αθήνα, τότε οι δικές μου επιφυλάξεις και η δικιά μου αρνητική ενέργεια μπορεί να βάλει τρικλοποδιά στο εθνικό όνειρο. Αν –ο μη γένοιτο– συμβεί κάτι τέτοιο, αναλαμβάνω στο ακέραιο την ευθύνη που μου αναλογεί. Ίσως τελικά αυτό να εννοούσε ο Βενιζέλος όταν μιλούσε για… εθνική συν-ευθύνη.

ΥΓ2. Στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε περικοπές της τάξης του 30% σε μισθούς υπουργών και περιστολή των δαπανών μετακίνησης στα βουλευτικά οχήματα. Χαιρετίζουμε το συμβολικό χαρακτήρα εκκίνησης του ταξιδιού. Απομένει να δούμε πόσο θα μας κοστίσει...